Azərbaycan və Türkiyə türklərinə müraciət

BİR BƏDƏNDƏ İKİ CAN: TÜRKİYƏ-AZƏRBAYCAN

(Əziz Azərbaycanlılarım! Gəlin Türkiyəni ürəkdən sevək. Çünki O, uca Tanrı tərəfindən bizə bəxş edilmiş əsl can və qan qardaşımızdır. Əziz Anadolu Türkü! Azərbaycanı sevin. Çünki onu da uca Tanrı qardaş olaraq Sizə ərmağan etdi.)

Uca Allahın adı ilə!
Tanrı Türkü Qorusun!

Əziz oxucular, bir qədər mürəkkəb mövzuda, bəlkə də sizin üçün yorucu olacaq, ancaq qəlbimin dərinliyindən gələn bütün hisslərimi çatdırmağa çalışdığım bu müraciətimi Anadolu türkcəsində bir müddət bundan əvvəl yazaraq Türkiyənin əksəriyyət informasiya vasitələrinə (Qəzet,jurnal,televiziya, internet) göndərmişəm. Düşündüm ki, Türk qardaşlarıma olan bu müraciətimi Azərbaycan türkcəsində ilk dəfə olaraq doğma Zərdabımın çox hörmət etdiyim, nüfuzlu internet saytında da yerləşdirim. Gənclərimiz cüzi də olsa bəhrələnərsə çox xoşbəxt olaram. Yazımla sizi yoraramsa əvvəlcədən üzr istəyirəm. Səbriniz çatarsa xahiş edirəm sonadək oxuyub səmimi münasibətinizi bildirin. Bu mənim üçün çox əhəmiyyətlidir. Elə isə başlayaq –

Canım TÜRKİYƏM!
Tək Allah şahiddir ki, səni necə sevirəm. Canım ana vətənim Azərbaycanıma və Sənə fəda olsun!
Azərbaycanımın və yalnız Sənin adın çəkiləndə sevincdən gözlərim yaşarır, qəlbim qürurlanır, daha necə hisslər keçirirəm onu yalnız TANRI bilir, bunu sözlə ifadə etmək mümkün deyil. Mustafa Kamal Atatürk demişkən – NƏ MUTLU TÜRKÜM DEYƏNƏ!

Allahım, sənə şükürlər olsun ki, məni Türk yaratmısan.
Əziz TÜRKİYƏM!
Bunu bil ki, Azərbaycanda (həm Güney, həm Quzey) sənin sevgin və sənə sonsuz məhəbbətlə yaşayan, sənin adından ötrü canını belə qurban verməyə hər an hazır olan yüz minlərlə AZƏRBAYCAN TÜRKÜ yaşayır. Səninlə fəxr edir, qürurlanır.
Əziz Türk qardaşım!
Bılmirəm sənə olan bu qardaşlıq sevgimi necə anladım. Dünyanın ən gözəl zövqünü alıram bu duyğulardan. Bu çox möhtəşəm bir hissdir! ALLAHIM, kaş ki, insanlara hisslərini biri-birilərinə tam anlada bilmə qabiliyyətini verəydin.
Hərdən öz-özümə düşünürəm. Sənə şükürlər olsun ki, mənə bu hissləri vermisən. Mən bir TÜRKƏM və öz millətimi çox sevirəm, onu hər kəsdən üstün tuturam. Bəs bu nədən belədir?
Yer üzündə 6 milyard insan yaşayır. Hər kəsin də öz dili vardır. Uca Rəbbimiz bu qədər insanlıqda yalnız səni mənə doğma əqraba, qohum, qardaş yaratdı . Yalnız sən mənə doğma və əzizsən. Bunu Rəbbimiz belə istədi və bu yaradılış və təyinatla da bizim üzərimizə çətin, həm də şərəfli bir vəzifə, məsuliyyət qoydu. Biri-birimizi sevmək və qorumaq vəzifəsi.
Biz biri-birimizi sevməyə borcluyuq. Çünki qanımız və canımız eynidir.
Yalnız səninlə tərcüməsiz, sərbəst danışa bilirəm. Əziz qardaşım! Biz hər keçən gün daha da haqsızlaşan, xüsusən də islam dininə və müsəlmanlara qarşı yönələn bu zalım və haqsız dünyada daha da sıx birləşməliyik. Babalarımız deyib – Güc birlikdədir. Bu gün biz daha da həmrəy olmağa borclu ve məcburuq. Çünki, dostlarımız da, düşmənlərimiz də eynidir. Ermənilər XOCALIDA azərbaycanlılara qarşı törətdikləri SOYQIRIMI azərbaycanlı olduqları üçün deyil, TÜRK olduqları üçün etdilər. Bununla da guya ki, Anadolu türkləri tərəfindən törədilən sözdə yalançı erməni soyqırımının əvəzini çıxdıqlarını və bu intiqamdan qürur duyduqlarını bəyan etdilər. Bu gün dünyada güc və söz sahibləri olan xristian ölkələri həqiqətən də islama qarşı “XAÇ YÜRÜŞÜNƏ” çıxıblar. Əsas hədəf güclü ve zəngin müsəlman ölkələridir.
Baxın: İraq, İran, Liviya, Suriya ve sairə. İnanın ki, nə zamansa hədəf TÜRKİYƏ və AZƏRBAYCAN olacaqdır. Bu xain planların qarşısını almaq üçün tək çarə çox güclü və bir olmamızdır. Bunun üçün isə Türk ölkələri Türkiyə ətrafında sıx birləşməlidirlər. Bu baxımdan Türkiyə-Azərbaycan münasibətləri çox önəmlidir. Coğrafi baxımdan qonşu olmağımız, dil baxımından biri-birimizi çox yaxşı başa düşməyimiz çox xoş və vacib məsələdir. Ən əsası isə odur ki, insanlarımız arasında qardaşlıq ve sevgi mövcuddur.
Bu sevgini isə bizə ALLAH bəxş etdi, ulu babalarımız qəlblərində daim yasatdılar, daşıdılar və öz əməlləri ilə bizlərə ərməğan etdilər. Türk olaraq bizlərin də borcu bu qardaşlığı yaşatmaq və gələcək nəsillərə layiqincə təhvil verməkdir. Bu iş qardaş-qardaş deməklə olmur. Əməllərimiz ilə bunu sübut etməliyik. Necə ki, babalarımız ediblər. Məsələn:

1. M.K.Atatürkün söylədiyi – Azərbaycanın sevinci sevincimiz, kədəri kədərimizdir düsüncəsi və amalı ilə Nuru Pasanın rəhbərliyi altında Türk-Qafqaz İslam Ordusu 1918-ci ildə 1100 səhid verərək qardaş Azərbaycanı rus-erməni faşistlərindən xilas etdi, Azərbaycanın bir ölkə olaraq yer üzündən silinməsinin qarşısını aldı. (Allah bütün şəhidlərimizə rəhmət etsin- AMİN!) Qobustan rayonu ərazisindəki türk şəhidliyində mərhum şairimiz Bəxtiyar Vahabzadənin “Tənha Məzar” adlı şeri çox qürurvericidir:

Yolun kənarında tənha bir məzar,
Üstündə nə adı, nə soyadı var.
Ey yolçu maşını əylə bu yerdə
Soruş kimdir yatan tənha qəbirdə
O bir türk zabiti qəhrəman, mətin,
Doğma qardaşına yardıma gəldi
Qırğına tutulan millətimizin
Haqlı savaşına yardıma gəldi.
Yolçu, maşınını bu yerdə əylə,
O məzar önündə sən təzim eylə
Səcdə qıl, dua ver onun ruhuna
Ayaq basdığın yer borcludur ona

2. Türkiyə 1991-ci ildə Azəbaycanı müstəqil bir dövlət kimi tanıyan ilk ölkə oldu və o gündən bu günədək hər zaman Azərbaycanın yanında yer aldı.
3. Müstəqilliyinin ilk illərində zəngin neft ölkəsi olan Azərbaycanı çoxsaylı təzyiq və təsirlərdən qorudu.
4. Adını islam ölkəsi qoyan İrana məxsus hərbi təyyarələrin Azərbaycanın hava sərhəddini hər gün pozduğunu görən Türkiyə 1 milyon dollar pulundan vaz keçərək “Türk Ulduzları” nı Bakı səmasında uçurdu və bununla da dünyaya, xüsusən də İrana Azərbaycan-Türkiyə səmalarının eyni olması mesajını verdi və Azərbaycanı İranın bu təhdidlərindən qorudu.
5. Türkiyə Qarabağ savaşında özünə qarşı çevrilən bütün təhdidlərə rəğmən hər an Azərbaycanın yanında oldu. Ermənistanla sərhəddi bağladı və bütün əlaqələri dayandırdı. Çox sayda belə misalları göstərmək olar. Ən əsası isə odur ki,
Azərbaycan müstəqilliyini yenicə əldə etdiyi ilk vaxtlar Türkiyə hər addımda onun yanında olmasaydı, əminliklə söyləyirəm ki, bədxah qonşularımız ölkəmə daha nə pisliklər edə bilərdilər, bunu düsünmək çətin deyil.
Azərbaycan TÜRKLƏRİ də bütün zamanlarda Anadolu Türk Qardaşlarının yanında olmuşlar, onlara bütün, hətta kiçik sevincli anlarına da öz sevincləri ilə şərik olmuşlar. Çətin anlarda isə öz qardaşlıq əllərini onlara uzatmışlar. Çünki bu bir ürək məsələsidir. İcazənizlə bunlardan bəzilərini mənbələrə istinad edərək diqqətə çatdırmaq istəyirəm.
1. Birinci Dünya Savaşından İstiqlal Savaşına, bir çox cəbhələrdə savaşlara qatılmış, təqaüddə olan Türk hərbçisi Rəhmi Apak, “Yetmiş yaşlı zabitin xatirələri” adlı kitabında, çox diqqət çəkən bir hadisəyə yer verir. Bu, I Dünya Savaşı zamanı, Malazgirt ətrafında baş verən bir döyüşdən sonra başına gələn hadisədir. Apakın anladığına görə, burada baş verən bir döyüşdə rus ordusu məğlub olur və geri çəkilir. Bu ordunun komandir müavininin otağına daxil olan türk zabiti masanın üzərində azərbaycan türkcəsində yazılmış bir məktub tapır. Məktubda bu ifadələr yazılmışdı:
“Ey Müsəlman və türk qardaşlar, Rusun qüvvəsi tükənmişdir. Xüsusən Almaniya cəbhəsində çox qırğına uğramışlar. Fəqət rusun bir taktıkası vardır.
Hər yerdə qüvvələrini zəif buraxır, bir yerə toplayır və oradan da hücuma keçir.
Əgər siz də bütün cəbhədə qəfildən hücuma keçərsənizsə, onu məğlub edərsiniz. İnşaallah Qarsda görüşərik…” (mənbə: Rahmi Apak, Yetmişlik bir Subayın Hatıraları, Ankara, “Türk Tarih Kurumu” yayınları, 1988, s. 113-114.)
Apakın sonradan öyrəndiyinə görə, bu məktubu yazan zabit rus ordusu sıralarında xidmət edən Azərbaycan türklərindən biri olan Süleymanovdur. Onun nəql etdiyinə görə, Süleymanov bu hadisədən bir müddət sonra təqaüdə çıxarılır, bolşeviklər hakimiyyətə gələrkən isə edam edilir. Apak Süleymaovun davranışından o qədər təsirlənmişdi ki, özünü bu sözləri deməkdən saxlaya bilmir. “Biz Turana getmək üçün İstanbuldan yola çıxmışdıq, fəqət Turan, Süleymanovun şəxsində Malazgirtə gəlmişdi.” (Apak, Yetmişlik bir Subayın…s.114. )
Apakın yalnız soyadını andığı Süleymanov bu davranışıyla türk ordusuna önəmli bir yardım etmiş, ayrıca tabeçiliyndəki əsgərləri başqa yerə yönləndirərək türk ordusunu ciddi bir təhlükədən uzaqlaşdırmışdı. Apak “igid” olaraq təqdim etdiyi bu Azərbaycanlı zabitin, öz həyatını riskə ataraq göstərdiyi şücaəti “unudulmaz olaraq” qeyd edir və bu bölümün başlığını “Türkün böyük övladı Süleymanov” qoyur.
2. Türkiyə Cümhuriyyətini bir dövlət kimi tanıyan ilk ölkə Məmməd Əmin Rəsulzadənin rəhbərlik etdiyi Azərbaycan Demokratik Respublikası olub və mövcud oldugu 23 ay ərzində çox sayda promlem və təzyiqlərə məruz qalsa da (qeyd etmək istəyirəm ki, o dövrdə hələ Türkiyədə Cümhuriyyət qurulmamışdı) bacardığı bütün köməkliyi qardaş Türkiyəyə göstərmiş, onunla geniş əlaqələr qurmus – Türkiyədə ilk olaraq səfirliyini açmışdır.
3. Çox maraqlı bir faktı qeyd etmək istərdim ki, Azərbaycan Demokratik Respublikası süqut edərkən, həyatının ən faciəvi anında belə daim qardaş Türkiyəni düşünmüş, Sovet İttifaqı (SSRİ) qarşısında irəli sürdüyü bir neçə şərtdən biri məhz SSRİ-dən Türkiyəni bir dövlət olaraq tanıması və SSRİ ordusunun ağır müharibə aparan Anadolu türklərinə hərbi yardım etməsi tələbi olmuşdur. Bu da qardaşlığımızın möhtəşəm bir nümunəsidir. Türkiyəyə hərbi yardım tələbi ilə bağlı Sovet dövləti Azərbaycana söz versə də, təəssüf ki, sonradan verdiyi sözün arxasında durmadı, əksinə Azərbaycanı tamamən işğal etmək üçün bu razılaşmadan sui-istifadə etdi. Yəni Azərbaycana bildirildi ki,
11-ci Qızıl Ordu Türkiyəyə köməyə gedir. Bundan sevinən Azərbaycan sərhədlərini rus ordusunun üzünə açdı. Ancaq ordu sərhəddi
keçdikdən sonra Türkiyəyə köməyə deyil, Azərbaycanı xaincəsinə aldadaraq heç bir müqavimət olmadan işğal etdi və bununla da
Azərbaycanın müstəqilliyinə son qoyuldu.
4. Azərbaycan başı tarix boyu min-bir bəlalar çəkmiş, Gürcüstandan, Özbəkistandan məcburən döyülərək, öldürülərək qovulan
əziz qardaşlarımız olan “AXISKA TÜRKLƏRİNƏ” öz qucağını açdı və bu gün də birlikdə qardaşcasına yaşayırıq.

5. Bir neçə il bundan öncə ardıcıl olarak ilk öncə Türkiyənin “Qalatasaray” Futbol klubunun İngiltərənin “Arsenal” klubuna qalib
gələrək tarixdə ilk dəfə olaraq UEFA kubokunu qazanması və daha sonra Dünya Çempionatında 3-cü yeri tutması hər bir türkün əbədi olaraq yaddaşına həkk oldu. Bu möhtəşəm anların Azərbaycanın hər yerində eynilə Türkiyədəki kimi necə böyük bir coşquya səbəb olması da tarixi bir faktdır. Anadolu Türk qardaşlarımız da yəqin bunu çox yaxşı xatırlayırlar. Yadımdadır ki, Türkiyənin dünya 3-sü olması münasibətilə o dövrdə Prezident olan Ümummilli Liderimiz Heydər Əliyev bütün türk dünyası üçün əlamətdar olan bu hadisəyə çox yüksək önəm vermiş və xüsusi olaraq teleleviziya vasitəsilə qardaş Türkiyə xalqını təbrik etmişdi. Türkiyə idmanının bu zəfərinə Azərbaycan xalqının bu cür sevinməsi Anadolu Türk Qardaşlarımıza olan sonsuz sevginin
təzahürüdür.
6. Artıq hər ildə ardıcıl olaraq “AVROVİZİYA” mahnı müsabiqəsində TÜRKİYƏ və AZƏRBAYCAN bir-birilərini əsil qardaş olaraq ən yüksək şəkildə dəstəkləyirlər və ən yüksək xalla qiymətləndirirlər. Nəzərə alsaq ki, bu yarışmadakı səsvermə dövlətlərin deyil, insanların şəxsi iradələrini əks etdiriir, deməli qardaşlığımız təmənnasız, könüldən gələn, ən saf və əbədi bir qardaşlıqdır. Bu çox vacib və sevindirici haldır. Nigarın əlində TÜRKİYƏ bayrağı ilə səhnəyə qaçması isə qardaşımıza olan münasibətimizin möhtəşəm əməli sübutlarından biridir. Həm də bu, dünyaya bir mesajdır və onu sübut edir ki, Türkiyə və Azərbaycan həqiqətən də BİR MİLLƏT -İKİ DÖVLƏTDİR.
7.1994-cü ildə Azərbaycan neftini Dünya Bazarına çıxaran “Əsrin Kontraktı” imzalandı. Bundan sonra Azərbaycan heç bir təzyiq və təpkilərə məhəl qoymadan öz neft-qaz məhsullarının dünya bazarına çıxarılması istiqamətindəki təklif olunan bütün digər alternativ variantları rədd edərək, yalnız qardaş Türkiyə ərazisindən keçən yolu seçdi və nəticədə Türkiyə ərazisindən kəçməklə Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft və Bakı-Ərzurum qaz kəmərləri reallaşdı. Azərbaycanın bu ağıllı və uzaqgörən
enerji siyasəti nəticəsində qardaş Türkiyənin iqtisadi və siyasi gücü daha da möhkəmləndi. Sadə bir misal – Bu siyasət nəticəsində əsrlər boyu Türkiyəyə qarşı qatı düsmən mövqeyində və torpaq iddiasında olan, Türkiyə ilə heç bir siyasi-iqtisadi əlaqələr qurmayan, hər an müharibə abu-havası yaşadan Yunanıstan Bakı-Tbilisi-Ceyhan kəməri vasitəsilə neft məhsullarına olan hədsiz ehtiyacını təmin etmək məcburiyyətində qaldı. Bu baxımdan Türkiyə ilə iqtisadi münasibətlər yaratmağa məcbur oldu və bununla da Türkiyədən iqtisadi və siyasi asılılığa düşdü. Nəticədə iki dövlət arasında münasibətlər yaxşılığa doğru istiqamət götürdü.
8. Əziz Türk Qardaşım! Türkiyənin bir dövlət olaraq mövcudluğunu təmin edən “İstiqlal Savaşı” hər bir Türkün qürur mənbəyidir. Anadolu Türkünün dünya hərb tarixində analoqu olmayan bu əfsanəvi zəfəri Azərbaycan türkünün də zəfəri sayılır. Çünki, bu zəfərin əldə olunmasında Azərbaycan türklərinin, xüsusən də Nəriman Nərimanovun müstəsna xidmətləri olmusdur. İstiqlal Savasında minlərlə Azərbaycan Türkü canı olan Anadolu qardaşının köməyinə getmiş, onunla birlikdə savaşmışdır. Bəzi
mənbələrin yazdığina görə bu savaşlarda 3000-ə yaxın Azərbaycan türkü şəhid olmuşdur. Azərbaycan kişiləri pul, qadın və qızları isə çoxlu sayda zinət əşyalarını, eləcə də əllə toxuduqları isti paltarlar, corablar və digər əşyalarını Türk Qardaşlarına göndərmişlər. Bu da bir həssas, qürurverici faktdır ki, bir yoxsul Azəri xanımı tək ümidi olan 1 ədəd qızıl zinət əşyasını Türkiyənin Bakıdakı
nümayəndəliyinin qapısına qoyaraq oradan uzaqlaşmışdır. Hər bir Azərbaycan Türkü M.K.Atatürkü, Ənvər Paşanı tanımalı,
Azərbaycanın xilaskarı olan qəhrəman Türk əskərləri və onların komandiri – Nuru Pasanın ruhlarını daim hörmətlə yad etməlidir. Məncə hər bir Azərbaycanlının evində Nuru Pasanın şəkli olmalıdır. Atatürkün bu sözü çox möhtəşəm və qürurvericidir – Cahan savaşında ən çox sevərək tökdüyümüz qan, Azərbaycan istiqlalı üçün axan Türk qanıdır.
Əziz Türk Qardaşlarım!
İstiqlal Savasında imperializm üzərində Türkiyənin zəfər çalmasında Nəriman Nərimanovun xidmətləri ƏVƏZSİZDİR! Hər bir
Anadolu TÜRKÜ, xüsusən də gənclər bu Kişini daha yaxından tanımalı, onun bu savaşdakı rolunu dərindən araşdıraraq öyrənməli
və Türkiyə cəmiyyətində təbliğ etməlidir. Çünki Nərimanov bu münasibətə layiq bir TÜRKDÜR. (Nərimanov haqqında məlumat
almaq istəsəniz internetdə Hüseyin Adıgözəlin müəllifi olduğu-Atatürk, Nərimanov və İstıqlal Savaşımız adlı yazı ilə tanış olmaq olar.)
Azərbaycan türkü xilaskarı Nuru Pasanı cox yaxşı tanıyır, ruhunu ehtiramla daim yad edir. Anadolu türkü də Nəriman Nərimanovu bu cür tanımalıdır. Bir Azəri Türkü olaraq tam məsuliyyət və böyük fərəh hissi ilə qeyd etmək istəyirəm ki, Nuru Pasa Azərbaycanlı qardaşları üçün hansı xidməti göstərdisə, Nəriman Nərimanov da Anadolu qardaşları üçün eyni xidməti gostərmişdir. İstərdim bunların az bir qismini qısa olaraq qeyd edim.
a) İstiqlal Savaşının çox ağır keçməsi və uzun sürməsi artıq Türkiyəni zəiflədirdi. Bir yandan pul, digər yandan isə yanacaq
sıxıntısı vəziyyəti daha da pisləşməyə doğru aparırdı. Türkiyənin durumunun daha çətin hala düşməsinin əsas səbəblərindən biri isə onun müstəqil bir dövlət olaraq heç bir ölkə tərəfindən tanınmaması idi. Bu səbəbdən də Türkiyə heç bir ölkə ilə əlaqələr qura bilmir, müttəfiqlik edə bilmir, hansısa bir ölkədən yardım istəyə və ala bilmirdi.
Atatürk vəziyyətin çox pis olduğunu görüb yaxın silahdaşına büdcədə 1 qəpiyin də qalmadığını söyləyir və tək ümidin Azərbaycan və onun başında olan Sovet İttifaqına qaldığını bildirir. Ümidsiz də olsa tək çarə Sovet dövlətindən borc olaraq pul istəmək idi. Buna isə əsas əngəl yuxarıda qeyd edildiyi kimi Sovet dövlətinin də Türkiyəni bir dövlət olaraq tanımaması və Lenin hökumətinin başında oturanların əksəriyyətinin, xüsusən də Xarici İşlər Naziri Çeçerinin qatı antitürk və qatı ermənipərəst mövqedə olmaları idi.
Atatürk dəfələrlə heyəti Rusiyaya Leninlə görüşməyə göndərsə də heyətin nəinki borc pul istəmə fürsəti olmur, heç Leninlə də görüşə bılmirlər. Çünki buna qətiyyən şərait yaradılmırdı. Nəhayət ki, Türk təəssübkeşliyi özünü göstərdi. Yalnız o vaxtlar Azərbaycanın başında olan ideyaca kommunist, ancaq ifrat türkçü olan Nəriman Nərimanovun uzun sürən çox gərgin çalışmasından sonra SSRİ Türkiyəni bir dövlət olaraq tanıdı və bununla da iki dövlət arasında dostluq və yardım
haqda müqavılə imzalandı.
Xüsusi olaraq qeyd etmək istəyirəm ki, Nərimanov bu fəaliyyəti ilə şəxsi hayatını çox ağır riskə ataraq Türkiyəyə və türk qardaşlarına olan sonsuz sevgisini sübut etmişdir. Hətta o yazdığı məktubda təmsil etdiyi böyük bir dövlətin Xarici İşlər Naziri Çeçerindən belə dövlətin başçısı olan Leninə şikayət etməyə özündə güc tapmışdır. (Sonradan Nərimanovun Moskvada müəmmalı şəkildə ölməsində çox güman ki, türk düşmənlərinin də böyük rolu olmuşdur). Müqavilə bağlandıqdan sonra Sovet
İttifaqı, xüsusən də Türk cümhuriyyətləri və Azərbaycandan Türkiyəyə yardım edilməsinə başlanıldı. Təkcə 1922-ci ildə Batum yolu ilə Azərbaycandan Türkiyəyə doqquz min tondan çox kerosin, 350 ton benzin göndərildi.
17 mart 1921-ci ildə Atatürk Nərimanovdan borc pul istədi. Nərimanov dərhal, vaxt itirmədən xəzinədə olan 500 kiloqram qızılı Ankaraya çatdırdı. Atatürk qızılın 200 kiloqramını büdcəyə, qalanını isə silah və sursat almaq üçün istifadə etdi. Sonra Azərbaycan hökuməti tərəfindən Rusiyadan alınan 10 milyon rubl dəyərində qızıl yenə Nərimanov tərəfindən Ankaraya göndərildi. Yenə Azərbaycan hökuməti heç bir tələb olmadan belə 30 sistern neft, 2 sistern benzin və 8 sistern yağı Türkiyəyə
gondərdi. 1921-ci ildə Nərimanov Atatürkə yazırdı: “Paşam, bundan sonra qardaş Azərbaycan hökuməti aparacağınız müharibə müddətində sizə hər ay 62 sistern yanacaq və 3 vaqon yağ gondərəcək. Azərbaycan sona qədər verdiyi sözə sadiq qaldı. Bütün bu yardımlar müharibə içindəki Türkiyəyə qələbə qazanmaqda çox böyük dəstək oldu. Bütün savaş boyunca heç bir yanacaq sıxıntısı yaşanmadı. 23 mart 1921-ci ildə Nərimanov qazandığı ardıcıl zəfərlərə görə Atatürkü təbrik edir və onun Azərbaycandan aldığı borcu qaytarmaq istəyi qarşısında deyir: Paşam, türk millətində bir ənənə var: Qardaş qardaşa borc verməz, qardaş hər durumda qardaşının əlindən tutar. Bu gün etdiyimiz qardaşın qardaşa edə biləcəyindən başqa bir şey deyildir.
Nərimanov eyni zamanda ingilislər tərəfindən əsir götürülərək Maltada saxlanılan çox sayda Türk əsirinin Bakı yakınlığındakı Nargin adasında saxlanılan ingilis əsirləri ilə dəyişdirilməsi üçün də çox çalışmışdır. Yuxarıda sadalanan bütün bunlar eyni millətin insanları olan Türkiyə və Azərbaycan xalqlarının biri-birilərinə olan sonsuz, əbədi qardaşlığının parlaq nümunələrinin çox az bir misalıdır.
Ancaq mütləq qeyd etmək lazımdır ki, bizim dostlarımız olduğu kimi, təəssüf ki, çox sayda görünən və görünməyən düşmənlərimiz də vardır. Onlar bizim qardaşlığımızdan çox narahat olurlar. Hər an aramızı pozmaq üçün fürsət və məqam gözləyirlər. (qardaşlıq münasibətimizin tək təəssüfedici qara ləkəsi olan və düşmən hiyləsi ilə reallaşmış Çaldıran savaşı buna bir nümunədir). Atatürkün bir sözü çox yerinə düşər. O, demişdir: “Azərbaycanın dostu dostumuz, düşməni düşmənimizdir”. Biz də könüldən belə düşünürük – Türkiyənin dostu Azərbaycanın dostu, düşməni Azərbaycanın düşməni, kədəri Azərbaycanın kədəri, sevinci Azərbaycanın sevincidir. Allah Türk Millətini daim sevindirsin. Amin!
Əziz Türk Qardaşım! Bizim düşmənlərimiz eyni olduğu üçün, onlarla mübarizəni də birgə aparmalı və güclü olmalıyıq. Belə olan təqdirdə heç bir zaman məğlub olmarıq. Bunun üçün isə mənim düşüncəmə görə bunları mütləq hər bir Türk bilməli və etməyə
çalışmalıdır:
1. Türklər daim sülh tərəftarıdırlar. Nə yazıq ki, mövcud reallıq belədir – bunu dünyadakı ağıllı, xüsusən də onları tanıyan
insanların çoxu bilir. “Erməni xəstəliyi” deyilən bir xəstəlik var. Bu xəstəlık tibbi baxımdan da özünü doğruldur, hətta ermənilərin
bəziləri bunu etiraf edirlər. Bu xəstəliyin məzmunu və qayəsi ancaq budur – “Türk mənim əbədi düşmənimdir, onu harada imkan olsa məhv etməliyəm, özü də rahat şəkildə deyil, ən qəddar vəhsi üsullarla, xüsusən də gələcəkləri olan övladlarını”. Əsrlər boyu ermənilər bu düşmənçiliyı etmişlər. Hələ ki, sonuncu dəfə bunu “Xocalıda” etdilər. Dünya faşizminin bəlkə də allahdan qorxaraq etməyə belə qıymadığı və ürək etmədiyi vəhşiliyi ermənilər azərbaycan türklərinə qarşı etdilər. İnsanın çətinliklə də olsa söyləməyi bacardığı bunlardır, digərləri isə daha dəhşətlidir. Xocalıda:
a) qadınları, körpə (2-3 yaşından başlayaraq) qız və oğlan uşaqlarını zorlamışlar.
b) 50-dən artıq körpə Türk cocuğunu ata və analarından zorla alaraq onların gözləri qarşısında dəmir borulara doldurmuş, borunun hər iki tərəfini qaynaq edərək havasızlıqdan onları məhv etmiş, hələ tam ölməmiş vəziyyətdə isə zulmü daha da şiddətli etmək üçün borunu qayadan aşagı itələmişlər.
ç)çoxlu sayda insanları, cocukları qayanın başına çıxarmış və oradan diri-diri aşağı atmışlar.
c) ermənilər anası ve körpə cocuğunu üzbəüz diri-diri divara əl və ayaqlarından mısmarlayaraq, yavaş-yavaş çocugun dərisini soymağa başlamış, ətini zülmlə hissələrə doğramış, ananın döslərini kəsib əzaba dözə bilməyən çocuğun ağzına basmışlar ki, səsi çıxmasın və saata baxaraq onların necə bir fəryadla neçə dəqiqəyə ölməsinə tamaşa etmişlər. Bunu erməni yazarı vəhşi Zori Balayan da öz əsərində yazır kı, divarda asılmış çocuğu qanı axa-axa bir neçə dəqiqə içində əzabla öldü. Türk çocuğunun belə bir əzabla ölməsindən bir ayrı zövq aldım.
e) diri qoca və qarısını məftillə xaç şəklində bağlayaraq ölənədək sürümüş, çocuk ve böyükləri gücləri çatmayan iri rezin
təkərlərə möhkəm bağlayaraq, təkərə od vurmuş və diri-diri tamamən yanmalarına zövqlə tamaşa etmiş, hamilə qadınların süngü ilə qarınlarını yararaq cocuğu süngüyə taxıb göyə qaldırmış, qadınların sinələrində od, qaynar qazan qaynatmış, diri-diri başlarını kəsərək bu başlardan həm qapı qurmuş, körpə uşaqların başını isə kəsərək tüksüz olduğu üçün təpik vuranda daha rahat fırlanar deyə top əvəzinə futbol oynamış, diri-diri od vuraraq yandırmış, insanların gözlərini, dişlərini, dırnaqlarını çıxarmış, baş
və üzün dərisini diri-diri soymuş, qulaq və burunları kəsmiş, daha nələr etmişlər. And olsun Allaha bu vəhşiliklərdən də betərini
etmişlər.
EY TÜRK İNSANI!
Erməni bu vəhşilikləri sənə qarşı dünən edib, bu gün edir və şərait yaranarsa mütləq sabah da etməyə çalışacaq, buna əmin ol! Hətta bəziləri istəsə ki, etməsin, mümkün deyil məqamı gəlsə qeyri-ixtiyari edəcək. Çünki o xəstədir, ERMƏNİ XƏSTƏLİYİNƏ düçar olub. Çünki, o doğulan kimi ata və anası qulağına pıçıldayır- TÜRK SƏNİN DÜŞMƏNİNDİR: Erməni cocuğu bu tərbiyə və təbliğatla böyüyür.
Cəmiyyətdə hara çıxırsa yalnız bu təbliğatdır. Qardaşım, inan mənə ki, belədir. Uşaq bağçasında tərbiyəçi deyir – TÜRK
SƏNİN DÜŞMƏNİNDİR! Çocuqların ən sevimli oyunu türkü öldürmə oyunudur. Məktəbdə müəllim deyir – Türkə nifrət et, o bizim qan düşmənimizdir. Televizorda deyilir- Türklər düşməndir, qaniçəndir! Hər yer, hər şey ancaq türk düşmənçiliyini təbliğ edir. Erməni çocuğu kilsəyə gedir – qapının üstündə bir şəkil var – Guya Türk əsgəri erməni çocuğunu süngüye
taxır. Əmi, xala, dayı, bibi, dost, qardaş, bacı, həkim, müəllim, alim, fəhlə, hüquqsünas, nazirlər, səfirlər, ombudsman, kahinlər, dini rəhbər və nəhəyət prezident. Hamı Türk Düşmənimizdir deyir. Sanki bütün cəmiyyət Türk düşmənçiliyinin təbliğatı üzrə yarışa giriblər. Ən dəhşətlisi budur ki, Ermənistanda TÜRK DÜŞMƏNÇİLİYİ DÖVLƏT SƏVİYYƏSİNDƏ
TƏBLİĞ EDİLİR. Qardaşım, bu xəstəlik Xərçəngdən də qorxulu xəstəlikdir. Kökü bütün orqanlara yayılıb. Müalicəsi isə yoxdur.
Əksinə “böyük ermənistan naminə” erməni dövləti və lobbisi tərəfindən daha qorxunc növü axtarılır.
Sən buna həmisə hazır ol və özünü qoru – güclü, qüdrətli və həmrəy ol!
Bu şəraiti erməniyə heç bir zaman yaratma. Demirəm ki, sən də çocuğuna de ki, ermənini öldür, o, sənin düşmənindir. Bu bizim
qanımızda yoxdur. İstəsək də bacarmarıq, hər kəsin yaxşı olmağını istəyirik. Zatən bu gün dövlətlərimiz də apardıqları sülhpərvər
siyasətləri ilə dünyaya bunu sübut edirlər. Ancaq rica edirəm, yalvarıram uşaqlarınıza deyin ki, erməni dünyanın ən namərd
qonşusu, milləti, insanıdar. Erməni qorxaq, yaltaq, xain, paxıl və çorəkitirəndir. Özünüzü mütləq ondan qoruyun. Erməni QUQU quşu kimidir. Bu quş yumurtalarını başqa quşların yuvasına qoyur. Basqa quş öz yumurtası zənn edib əzabla ona bala çıxarır, öz balası bilib zülmlə bu balalara analıq edib onları boyüdür, sonda isə Ququ quşunun böyümüş balaları yazıq analıq edən qusu öz yuvasından qovaraq yuvaya sahib çıxır. Çox dəhşətlidir. Bax budur əsl erməni xisləti və sifəti.
Azərbaycanın daim onlara rəhmi gəldi. Qoynuna aldı ki, yazıqdırlar, yaşasınlar, ancaq nələr baş verdi. Bütün tarix boyu Rusiyanın yardımı ilə tarixi Azərbaycan torpaqları olan İrəvan Xanlığı ərazisində özünə dövlət qurub Azərbaycanımın baş bəlasına çevrildi mənfur qonsumuz.
Dahi rus şairi Aleksandr Sergeyeviç Puşkin çox gözəl deyib – Sən oğrusan! Sən qulsan! Sən xainsən – Sən ermənisən!
2. Rus çarı Pyotr isə öz xalqının qadınlarına vəsiyyət edib ki, başqa xalqların kişiləri ilə münasibətdən çəkinməyin. Onlardan uşaq dünyaya gətirin. Beləcə həm sayımız çoxalar, həm də əgər o çocuğun anası rusdursa, demək ki, özü də rusdur. Eyni zamanda bu üsul ilə digər millətlərə də təsir imkanlarımız genişlənər. Bu, əsl rus siyasəti və xarakteridir. Ancaq biz türkük. Türklüyümüzü və genefondumuzu daha sağlam qorumaq və tutmaq üçün çalışmalıyıq ki, öz qızlarımız öz oğullarımızla evlənsinlər. Azəri-Türk qohumluğunun daha da dərinləşməsi düşünürəm ki, bu mənada çox əhəmiyyətli olar.
Qardaşlıq münasibətimizə qan qohumluğunun da əlavə olunması millətimizi biri-birinə daha da sıx birləşdirər. Ailələrimizin
biri-birinə daha sıx bağlanması sonda onların tərkib hissəsi olduğu dövlətlərimizi də daha sıx bağlayar.
3. Türkiyə-Azərbaycan olaraq daha sıx bağlanmamız üçün həm dövlətlər, həm də fərdlər səviyyəsində iqtisadi, mədəni əlaqələrimizi
genişləndirməyimiz vacibdir. Hər bir türk bu işə öz töhfəsini verməlidir.
Məsələn, marketdən nəsə almaq istəyirəm. Eyni qiymətə həm türk, həm də digər ölkənin eyniadlı məhsulu arasında bir türk olaraq mən üstünlüyü mütləq türk malına verməliyim ki, pulumu öz qardaşıma xərcləyim. Əgər bu milli təəssübkeşlik bizlərin hər birimizdə olarsa onda bu, mütləq sonda biri-birimizə olan sevgi və səmimiyyətin artmasına gətirib çıxaracaq.
4. Əziz Türk Qardaşım! Müraciətimin sonunda mən hər birimiz üçün çox vacib olan əməllərdən söz açmaq istəyirəm. Mən də daxil olmaqla yüz minlərlə Azərbaycan türkünün qəlbində əbədi TÜRKİYƏ sevgisini yaradan – Anadolu Türkünün Azərbaycanın çətin anlarında daim ona göstərdiyi saymaqla tükənməyən əsl qardaşlıq münasibəti və əməlləridir. Bunu mütləq yadda saxlamamız lazım: Türkiyə və Azərbaycan iki qardaş ölkə. Əgər qardaşlığımızın daha da əbədi olmasını və dərinləşməsini istəyiriksə, onda mütləq biri-birimizə sevgi və hörmət göstərməli, millətimizi hər kəsdən üstün tutmalı və bu yolu öz əməlləri ilə bizim üçün qurub getmiş Mustafa Kamal Atatürk, Heydər Əliyev, Nuru Paşa, Nəriman Nərimanov və digər görkəmli şəxsiyyətlərimizin əməllərini araşdıraraq, üzə çıxararaq bütün (televiziya, mətbuat, internet, dialoq ve sairə.) vasitələrlə ölkələrimizdəki vətəndaşlarımızın, xüsusən də gənclərimizin bunlarla tanış olmalarına yardımçı olmalıyıq. Bunu millətimizin gələcəyi naminə özümüzə borc bilək və var gücümüzlə buna çalışaq. İnşaallah o təqdirdə mütləq məqsədimizə çatarıq.

Əziz qardaşlarım!
Son olaraq sizdən rica edirəm ki, əgər bu müraciətimi məqbul sayarsınızsa tanıdığınız insanlara, xüsusən də gənclərə təqdim edəsiniz. Eyni zamanda bir istəyim də vardır. Artıq dərəcədə rica edirəm ki, çox millətpərvər bir Türk olan Nəriman Nərimanovun İstiqlal Savaşı zamanı Turk xalqı üçün göstərdiyi xıdmətlərin daha da dərindən araşdırılaraq Anadolu gənclərinə təqdim edilməsi və bu kişini daha yaxından tanımaları üçün köməkliyinizi əsirgəməyəsiniz . Bu xahişlərimi nəzərə alarsınızsa çox xoşbəxt olaram. Öncədən dərin təşəkkürlərimi bildirirəm. Dərin hörmətlə,

Qurban Süleymanov – Şahhüseynli

Tel: +994 55 647 1454
Email: qurban76@gmail.com